Margot kreeg een beroerte of cerebrovasculair accident (CVA) toen ze pas 33 jaar was en houdt daarover de Instagram-account Mon petit AVC bij.
Wij haalden haar voor onze microfoon en dit is wat ze vertelt:
“Op zaterdag 17 november 2018 voelde ik mij helemaal niet goed toen ik wakker werd. Ik was duizelig en voelde mij zwak, maar ik weet het aan vermoeidheid omdat ik niet goed had geslapen. Ik had een werkweek vol stress achter de rug, de avond voordien had ik amper gegeten en mijn zoontje had mij wakker gehouden. Verklaringen genoeg dus voor die enorme vermoeidheid.
Als ik wat eet gaat het wel over, dacht ik en dus ontbeet ik met mijn zoon en mijn partner. Daarna ging ik weer naar bed, maar het werd alleen maar slechter. Ik kon me amper op de been houden en voelde dat er iets scheelde aan mijn manier van praten.
Mijn partner vertrok naar zijn werk en ik ging buiten een luchtje scheppen. Maar toen ik weer naar boven ging ondervond ik dat er echt iets mis was. Ik kan maar beter de hulpdiensten bellen, dacht ik.
Toch nam ik nog de tijd om me te wassen en aan te kleden. Voor ik de MUG belde, wilde ik naar mijn partner telefoneren om hem te vragen naar huis te komen en op ons zoontje te passen. Maar ik kon me niet meer herinneren waar hij werkte, de verwardheid had al toegeslagen in mijn hoofd. In mijn telefoon vond ik een nummer dat mij vaag iets zei en zo bereikte ik een collega van hem. Ik vroeg mijn partner aan de lijn en op die manier kon ik hem verwittigen dat hij naar huis moest komen omdat het echt niet ging. Meteen daarna belde ik mijn ouders. Mijn broer nam op en ik hoorde hem luidop zeggen: “Mama, ik heb Margot aan de telefoon en ze praat onverstaanbaar”. Mijn vader rukte de telefoon uit zijn handen en zei tegen mij: “Blijf waar je bent, ik kom eraan”. Mijn ouders zijn apothekers. Aan de hand van mijn onsamenhangend gebrabbel vermoedde hij meteen dat ik een CVA had en belde hij onmiddellijk zelf de MUG.
Er verliep enige tijd tussen het moment waarop ik de eerste symptomen ondervond en het tijdstip waarop men mij in de ziekenwagen hulp toediende.
Dit waren mijn symptomen op het moment van de beroerte:
- Spierzwakte, ik kon moeilijk rechtop blijven staan
- Duizeligheid
- Spraakproblemen
- Verwardheid
- Lichte hoofdpijn
Toen de artsen mij lieten weten dat ik een CVA had gehad, verbaasde mij dat niet. Ik voelde het van meet af aan en ik was al blij dat ik ‘er niet in gebleven was’.
De symptomen van een CVA kende ik, aangezien ik een opleiding EHBO had gevolgd en mijn oma bovendien in 2007 een CVA had gehad. Die symptomen herinnerde ik mij.
Bij mijn aankomst in het universitair ziekenhuis van Bordeaux bleek dat behandelen met trombolyse (zie artikel over Stroke Units) niet mogelijk was omdat er al te veel tijd verlopen was sinds mijn eerste symptomen.
De revalidatie duurde lang en loopt nog steeds
Na mijn CVA verbleef ik tien dagen in het ziekenhuis terwijl men naar de oorzaak zocht.
Resultaat: ik heb een open foramen ovale, een verbinding tussen mijn linker en rechter voorkamer die zich na mijn geboorte niet heeft gesloten. Dat is bij een kwart van de wereldbevolking zo, maar de meeste mensen ondervinden er geen last van. Bij sommige, vooral jongere mensen kan het echter een CVA in de hand werken. Men heeft bij mij die opening operatief gedicht.
Na mijn ontslag uit het ziekenhuis heb ik vijf maanden lang in een revalidatiecentrum verbleven waar ik een intensief re-educatie programma volgde:
- Orthofonie om mijn spraakproblemen te verhelpen,
- Kine: ik zat de hele tijd in een rolstoel en kon niet meer dan tien stappen zetten,
- Ergotherapie: om opnieuw voorwerpen te leren vasthouden,
- Neuropsychologie omdat ik aandachtsproblemen en cognitieve stoornissen had,
- Psychomotoriek.
Daarna revalideerde ik nog zes maanden in een dagcentrum.
Twee en een half jaar later heb ik nog steeds niet al mijn mogelijkheden terug.
Dit zijn de problemen waar ik vandaag nog steeds mee kamp:
- Afasie: ik kan niet meer lezen op papier, niet luidop lezen en ik schrijf moeilijk.
- Spraakapraxie: moeilijkheden met praten en articuleren
- Dysartrie: spraakstoornis
- Lichte hemiparese: halfzijdige spierzwakte
- Apraxie die het spontaan op gang brengen van bepaalde handelingen, zoals rennen of springen verhindert
- Zenuwpijnen
- Overgevoeligheid voor lawaai, licht en geuren
- Aandachtsproblemen en cognitieve stoornissen
- Extreme vermoeibaarheid
Al die gevolgen vormen een heuse handicap die mij belet mijn beroep (ik ben lerares) uit te oefenen. Ik verdraag geen lawaai en kan geen gesprek voeren met meer dan één persoon, dus les geven voor een klas zit er niet in.
Ze hebben ook een impact op mijn dagelijks leven. Wandel ik bijvoorbeeld op een plaats die ik niet ken met mijn zoon, die drie is en intussen goed kan lopen, dan moet ik hem toch in een wandelwagentje zetten omdat ik niet tegelijkertijd op hem kan letten én me op de weg concentreren.
Een paar alarmerende signalen:
In de week vóór mijn CVA heb ik vier TIA’s* gehad, waardoor ik op mijn hoede had moeten zijn. Ik herinner er mij maar twee meer:
Ik gaf les aan mijn leerlingen en bedacht een ‘parallel bestaan’ voor Leonardo da Vinci, ik herinner mij dat ik die dag hoofdpijn heb gehad.
Een week later, terwijl ik mijn leerlingen les gaf over kleuren, zag ik niets meer door mijn linkeroog en was het zicht uit mijn rechteroog heel beperkt geworden. Kleuren zag ik niet meer, niet echt handig tijdens een les over kleur!
Ik denk zelfs dat ik al enkele jaren eerder een TIA heb gehad: ik liep de trap af om mijn leerlingen op te halen op de speelplaats en voelde mij ineens onwel, ik werd duizelig en zag even niets meer.
Vastgeroeste ideeën over CVA:
‘Als je jong bent en een CVA krijgt, dan kan dat niet anders dan je eigen schuld zijn.’
De clichés over jonge mensen die een CVA krijgen zijn vreselijk: als je op jonge leeftijd een CVA krijgt, dan zul je wel alcohol- of drugsverslaafd zijn, zwaarlijvig of een verstokte roker. Ben je een vrouw, dan heb je beslist de pil genomen en tegelijk gerookt… De mensen rondom ons houden geen rekening met mensen die, zoals ik, een hart- of hersenaandoening hebben.
Mijn verhaal vertel ik op mijn Instagram-account Mon Petit AVC (‘mijn kleine CVA’), om mijn ervaring te delen, aan preventie te doen en slachtoffers te laten weten dat ze niet alleen zijn.
Om te eindigen nog een boodschap: het is van belang de tekenen van een CVA te leren herkennen en te weten wat je dan moet doen, niet alleen voor jezelf maar ook om anderen te kunnen redden. Een CVA kan iedereen overkomen!”
*Definitie TIA: Een Transiente ischemische aanval (TIA) is een ischemisch cerebrovasculair accident (CVA), d.w.z. veroorzaakt door een klontertje dat de bloedtoevoer naar de hersenen blokkeert, maar dat klontertje lost vanzelf op en de symptomen verdwijnen binnen de 24 uur.