Wat is de bloeddruk?
De bloeddruk is de druk die het bloed uitoefent op de slagaderwanden terwijl het er doorheen stroomt. Deze druk wordt gemeten door middel van een pneumatische manchet rond de bovenarm dat geleidelijk aan leegloopt. De bloeddruk kan worden afgenomen door een arts of door de patiënt zelf.
De bloeddruk wordt gemeten in millimeter kwik (mmHg) en wordt uitgedrukt in twee cijfers:
- de maximale druk die door het bloed op de vaatwand wordt uitgeoefend, wanneer het bloed tijdens het samentrekken uit de linker hartkamer wordt uitgestoten (systolische druk of bovendruk);
- de minimale druk, wanneer de linker hartkamer in rust is, volledig ontspannen (diastolische druk of onderdruk).
Welke bloeddruk heb ik nodig om gezond te zijn?
De bloeddruk is zeer variabel over een periode van 24 uur.
Zij is meestal laag ’s nachts en tijdens rustperiodes overdag. Zij stijgt al voor het ontwaken en vertoont min of meer belangrijke pieken tijdens de dagelijkse activiteiten.
Als u andere risicofactoren heeft, is de aanvaardbare bloeddruklimiet lager. Zo wordt bijvoorbeeld aanvaard dat de bovengrens voor iemand met diabetes 130/80 mmHg is.
Frequentie van hoge bloeddruk
Hoge bloeddruk is niet ongewoon in geïndustrialiseerde landen. In feite raakt het ongeveer 1 op 4 mensen. In België zijn er bijna 2.500.000 mensen met een hoge bloeddruk. Hiervan worden er slechts 1.250.000 gediagnosticeerd en slechts 625.000 behandeld voor hypertensie.
Waarom is de diagnose moeilijk?
Een hoge bloeddruk is een aandoening die zich in de meeste gevallen en gedurende lange tijd in stilte ontwikkelt. Deze ziekte is “stil” en de persoon met hypertensie voelt zich niet ziek.
Maar waarom zouden we haar dan behandelen?
Een hoge bloeddruk verhoogt de kans op:
- hart- en vaatziekten zoals een hartinfarct of beroerte (de twee belangrijkste doodsoorzaken in België);
- nierfalen.
In combinatie met andere risicofactoren kan hoge bloeddruk de kans op een hartaanval of beroerte 2 tot 3 keer vergroten. Deze situatie van opeenstapeling van verschillende risicofactoren, ook al zijn deze niet erg uitgesproken, is zeer gevaarlijk en komt helaas zeer vaak voor.
Zonder cumulatie met andere risicofactoren blijft het cardiovasculair risico door hoge bloeddruk relatief bescheiden zolang de bloeddrukwaarden niet hoger zijn dan 160/100 mmHg.
Talrijke studies hebben aangetoond dat de behandeling van hoge bloeddruk de kans op hart- en cerebrovasculaire problemen vermindert. De cijfers zijn geruststellend, maar geven duidelijk aan dat de behandeling het risico niet op hetzelfde niveau kan brengen als dat van de proefpersonen die nooit een hoge bloeddruk hebben gehad. Dit onderstreept het belang van onderzoek en de behandeling van andere risicofactoren.
Hoe kan hoge bloeddruk opgespoord worden?
Alleen de systematische meting van de bloeddruk tijdens elk medisch contact kan hoge bloeddruk opsporen. Let wel, de frequentie van hoge bloeddruk neemt toe met de leeftijd en treft 60% van de ouderen..
Hoe wordt hoge bloeddruk behandeld?
- Door veranderingen in de levensstijl – meer lichaamsbeweging, stoppen met roken, minder zout eten, een gezond gewicht terugkrijgen, enz.
- Door behandeling met geneesmiddelen – als de veranderingen van levensstijl onvoldoende zijn, worden bloeddrukverlagende geneesmiddelen (antihypertensiva) ingeschakeld, het is vaak noodzakelijk om ten minste twee geneesmiddelen te combineren om de bloeddruk effectief onder controle te houden.
Antwoorden op vragen die u nauw aan het hart liggen
De bloeddruk wordt internationaal uitgedrukt in mm Hg (millimeter kwik). In België wordt af en toe nog cm Hg gebruikt. De bloeddruk is normaal als de bovendruk lager is dan 140 mm Hg (14 cm Hg) en de onderdruk lager dan 90 mm Hg (9 cm Hg). Voor personen met bepaalde ziekten zoals suikerziekte of een ernstige nieraandoening liggen de grenzen van normale bloeddruk lager.
Hoge bloeddruk verhoogt het risico op hart- en vaatziekten. Vooral het risico op beroerte en hartinfarct nemen bij hoge bloeddruk sterk toe.
-
- Gezonde voeding (zout en vet beperken, voldoende groenten en fruit eten).
- Overgewicht vermijden.
- Voldoende lichaamsbeweging (minimaal 3x per week 30 minuten wandelen, fietsen, zwemmen…).
- Alcoholgebruik beperken.
- Niet roken. Roken verhoogt het risico op arteriosclerose
Hoge bloeddruk verhoogt het risico op hart- en vaatziekten, vooral beroerte en hartinfarct, vaat- en nieraandoeningen. Het is bewezen dat verlaging van de bloeddruk dit risico doet dalen.
De meeste patiënten met hoge bloeddruk voelen zich goed. Ze hebben helemaal geen klachten. Als er toch klachten van de hoge bloeddruk optreden, dan is dat meestal hoofdpijn.