Artikel van Prof. E. Benit

Synoniemen voor het gebroken hart zijn: Tako Tsubo syndroom (TTS), transient apical ballooning en stress-geïnduceerde cardiomyopathie.

Tako Tsubo is een ziekte van de hartspier (myocard) waarbij een deel van het linker ventrikel plotseling niet goed meer pompt, vaak na een hevige emotionele stress of pijn (meestal bij vrouwen) of na een extreme fysieke inspanning (meestal bij mannen). In het algemeen komt het vooral voor bij vrouwen (in 90% van de gevallen) en meestal na de menopauze.
De ziekte is genoemd naar een Japanse pot met een brede cirkelvormige bodem en een smalle hals (Tsubo) die dienst doet als val om inktvissen (Tako) te vangen.
Het linker ventrikel neemt bij deze ziekte de vorm aan van die Japanse pot.

Het is waarschijnlijk het gevolg van de secretie van een enorme hoeveelheid aan catecholamines (stresshormonen) veroorzaakt door hevige stress of pijn of bij een grote inspanning. Catecholamines zouden een giftig effect hebben op het hart (men vermoedt dat deze cardiotoxiciteit bijvoorbeeld veroorzaakt wordt door ernstige spasmen van de microcirculatie).
De symptomen zijn meestal dezelfde als deze van een hartinfarct: pijn en/of druk op de borst, kortademigheid, zweten, hartkloppingen, bewustzijnsverlies enz…
Op het elektrocardiogram kan men ST-elevatie of depressie of negatieve T-toppen zien zoals bij een hartinfarct of een verlengde QT-tijd, heel typisch voor een Tako Tsubo. Een in spoed uitgevoerde trans thoracale echocardiografie eventueel met hulp van artificiële intelligentie kan helpen bij het diagnosticeren van een Tako Tsubo.

Soms kunnen ernstige complicaties optreden zoals acuut hartfalen tot zelfs cardiogene shock door de verminderde linker ventrikel contractiliteit, of ventriculaire fibrillatie.
Een hartkatheterisatie / coronarografie meestal in spoed gerealiseerd, toont gewoonlijk normale hartslagaders, maar een uitgebreide zone van ernstige verminderde contractiliteit (akinesie) die niet gecorreleerd is aan het perfusie territorium van een bepaalde coronaire slagader. De stijging van de hartenzymen genaamd troponinen (zoals bij een hartinfarct) blijft ook beperkt.
Gezien de hypothese dat de oorzaak van een Tako Tsubo een abnormale reactie is tegen catecholamines, worden de patiënten meestal met bètablokkers behandeld en in geval van hartfalen met diuretica en ACE-remmers of ARB’s (Angiotensinereceptorblokkers).

De cardiomyopathie is omkeerbaar en herstelt na enkele weken.

De ziekte kan terugkomen. Een Tako Tsubo wordt vaak veroorzaakt door stress en opgejaagdheid, daarom moet dit zoveel mogelijk vermeden worden!

Waarom vrouwen vaker een ‘gebroken hart’ oplopen dan mannen is niet echt bekend. Spelen de geslachthormonen een rol? Produceren vrouwen meer stresshormonen dan mannen in stresserende situaties ? Zijn de vrouwelijke slagaders gevoeliger aan stress hormonen? Zijn mannen beter beschermd tegen stress? Daar kunnen we voorlopig geen antwoord op geven.