Artikel van Nicolas Guggenbühl, Diëtist-voedingsdeskundige, Docent aan de Haute Ecole Vinci & voedingsexpert bij Karott’
Zowel in goede als in slechte zin is wat wij eten bepalend voor de gezondheid van hart en bloedvaten. Als onze voeding niet evenwichtig is, kan ze problematisch zijn door het cardiovasculair risico te vergroten; is ze dat wel, dan vormt ze een oplossing door dat risico te verkleinen.
Sinds enkele tientallen jaren worden we bestookt met elkaar soms tegensprekende berichten over levensmiddelen die we moeten beperken of zelfs schrappen uit onze menu. Zulke theorieën zaaien twijfel of zelfs ergernis. Het gaat dan meer bepaald voor vlees, eieren, cholesterol en koffie terwijl die perfect een plaats kunnen krijgen binnen een voeding die gezond is voor hart en slagaders.
Plantaardig is de trend
Maar als we de laatste jaren één ding geleerd hebben dan is het wel dit: het is belangrijk meer plantaardig te eten, meer fruit en groenten, meer volle granen en peulvruchten, meer noten en zaden. Dat is goed voor het hart én het is goed voor de planeet. De huidige systemen op het vlak van voeding, zowel wat productie als consumptie betreft, moeten immers evolueren als we de 10 miljard mensen willen voeden die de aarde tegen 2050 zullen bevolken. Gelukkig is de verschuiving van een voeding die rijk is aan dierlijke producten naar een meer plantaardige voeding net zo gunstig voor hart en bloedvaten als voor de ecologische voetafdruk van onze voeding.
Moeten we ons dan uitsluitend focussen op vegetarische voeding of zelfs op veganisme, waarbij elk product uit het dierenrijk wordt gebannen? Het is een mogelijkheid, maar dan moeten we heel goed uitkijken dat we de noodzakelijke voedingstoffen voor ons lichaam consumeren. Toch hoeft het niet per se. De modellen die bedoeld zijn om zowel aan de voedingsbehoeften te voldoen als aan de beperking van de ecologische impact, bevatten nog steeds producten zoals melk, zuivel, eieren, vis, gevogelte en zelfs – in kleine hoeveelheden – rood vlees. Men neemt tegenwoordig de term flexitarisme in de mond, een soort “deeltijds vegetarisme” waarbij plantaardige voeding overheerst maar dierlijke producten niet worden geweerd omdat ze tenslotte bepaalde troeven qua voedingswaarde hebben.
Meer zelf bereiden!
Zowel voor plantaardige als voor dierlijke producten – het gaat in dit nummer o.m. over vlees en verwerkt vlees – geldt dat men om meer controle over de eigen voeding te krijgen beter producten koopt die weinig of niet bewerkt zijn en die men vervolgens zelf klaarmaakt. Tal van industrieëel bereide producten bevatten suiker, zout, slechte vetten, additieven… en leveren niet zo veel interessante voedingsstoffen. Hoewel niet alle voedingswaren die op die manier bereid zijn qua voedingswaarde slecht zijn, blijkt uit recent onderzoek dat hoe meer we er van eten, hoe slechter dat voor de gezondheid is. En nee, men hoeft daarom geen uren in de keuken door te brengen om elke dag gesofisticeerde gerechten op tafel te zetten, gewoon meer zelf gerechten bereiden volstaat, en daarbij zorgvuldig gekozen producten op een eenvoudige manier klaarmaken.
Al die eigenschappen zijn terug te vinden in de traditionele mediterrane voeding, waarvan al meer dan een halve eeuw blijkt hoe interessant ze is voor de gezondheid van hart en bloedvaten en voor zoveel meer. Het is bovendien een model dat tafelgenoegens en gezelligheid verzoent, en dat zijn wezenlijke aspecten als we willen dat veranderingen in ons voedingspatroon blijvertjes worden. Laten we tenslotte niet vergeten dat de energie die we al etend opnemen ook verbruikt moet worden. Zo niet wordt ze opgeslagen als vet. Lichaamsbeweging is dan ook de beste bondgenoot om opname en verbranding van voeding in evenwicht te brengen. U hart zal het weten te waarderen!
